Walka przekładni manualnych z automatycznymi zachęca producentów do wdrażania nowych rozwiązań technicznych. Jednak podczas porównywania skrzyń biegów zapomina się o bardzo ciekawym pomyśle holenderskiego DAF-a na przekładnię bezstopniową.
Skrzynia bezstopniowa CVT jest bardzo nietypowa. Nie posiada kół zębatych a zamiast nich jest stalowy pas lub łańcuch pracujący między dwiema parami kół stożkowych, tak zwanymi wariatorami. Są one zamontowane na wałkach wejściowym i wyjściowym, oddalając lub zbliżając się do siebie. Dzięki temu bez żadnych przerw moment obrotowy jest przenoszony z silnika na koła. Zmiana przełożeń dokonuje się po odczytaniu informacji ze sterownika skrzyni. Zauważa się zmianę położenia, czyli poosiowe zsuwanie lub rozsuwanie kół, zmianę ich promienia a w konsekwencji zmianę biegu. Cała operacja jest wykonywana hydraulicznie. W układzie należy utrzymywać odpowiednie ciśnienie hydrauliczne.
Cechy skrzyń CVT
W czasie podróży ze stałą prędkością na niskich obrotach zauważa się niskie zużycie paliwa i duży komfort jazdy. Kolejną zaletą skrzyń CVT jest generowanie bardzo dobrej płynności jazdy a podczas ruszania nie zauważa się skoków. Są mniejsze i lżejsze od tradycyjnych automatycznych skrzyni biegów, dlatego można je spotkać w samochodach miejskich.
Należy pamiętać, że podczas wchodzenia na wysokie obroty doświadcza się bardzo głośnej pracy silnika. Ciszej robi się dopiero gdy samochód zacznie poruszać ze stałą prędkością. Ze względów konstrukcyjnych przekładni łańcuch czy pas nie dają rady przenieść momentu obrotowego. Przez to takiego rodzaju przekładnie można zamontować do samochodów z silnikiem rozwijającym 350-400 Nm.
Budowa skrzyni CVT
Przekładnie dzielą się na dwa rodzaje: skrzynie wyposażone w stalowe pasy oraz skrzynie wyposażone w łańcuch. Ruszanie umożliwia konwerter momentu. W skrzyniach typu Multitronic startuje się, gdy wałek wejściowy z wielowypustem wsunięty w koło dwumasowe i pakiet sprzęgieł ślizga się przy niskich obrotach.
Usterki
Skrzynie CVT są mniej skomplikowane technicznie od innych przekładni automatycznych, ale i tak usterka wymaga kosztownej naprawy. Wiele problemów sprawia część odpowiedzialna za przenoszenie napędu – pasy lub łańcuch. Już po niespełna 100 tysiącach kilometrów mogą pojawić się pierwsze objawy jej zużycia, szczególnie w skrzyniach Multitronic, gdzie łańcuch miał zapobiegać rozrywaniu się pasów i został zastosowany do przenoszenia wyższego momentu.
Pękające pasy można zauważyć w skrzyniach ZF. Można doświadczyć przedwczesnego zużycia kół stożkowych, których wymiana wymaga rozebrania całej skrzyni. Zdarzają się usterki sprzęgieł lub konwertera. W przypadku awarii konwertera uszkodzeniu ulega także blok sterujący. Znanym przypadkiem awarii skrzyń CVT to usterki elektroniki sterującej, najczęściej występującej w Multitronikach.
Objawami problemów ze skrzynią biegów są uślizgi, pomijanie przełożeń oraz szarpanie. Koszt naprawy skrzyni bezstopniowej CVT może sięgać nawet kilku tysięcy złotych.
